KORNEL MAKUSZYŃSKI (ur. 8 stycznia 1884 w Stryju, zm. 31 lipca 1953
w Zakopanem) - polski prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny
i publicysta, członek Polskiej Akademii Literatury. Syn Julii z Ogonowskich i Edwarda Makuszyńskiego, pułkownika wojsk austriackich.

Uczęszczał do IV Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Wynajmował skromną kwaterę u lwowskiego asenizatora i hycla Siegla na Kleparowie.
W wieku 14 lat zaczął pisać wiersze. Ich pierwszym recenzentem w cukierni na Skarbkowskiej 11 był Leopold Staff. Pierwsze wiersze opublikował w lwowskim dzienniku Słowo Polskie mając 16 lat. Od 1904 był członkiem redakcji tego dziennika, zajmując się recenzjami teatralnymi.

Ukończył Wydział Filologiczny Uniwersytetu Lwowskiego, studiował
w Paryżu literaturę francuską. W połowie 1915 podobnie jak Leopold Staff, a także tysiące innych mieszkańców Lwowa, został ewakuowany w głąb Cesarstwa Rosyjskiego. Zupełnie przypadkowo zatrzymał się w Kijowie, gdzie żyło wielu Polaków. Został tam prezesem miejscowego Związku Literatów i Dziennikarzy Polskich oraz kierownikiem literackim kijowskiego Teatru Polskiego. Do Polski wrócił po zakończeniu wojny w 1918, lecz - podobnie jak Staff - nie do Lwowa, ale do Warszawy. Mieszkał w niej, głównie na Mokotowie do 1944 roku. Za swoją twórczość otrzymał członkostwo Polskiej Akademii Literatury, państwową nagrodę literacką (1926), nagrodę PAL "Złoty Wawrzyn" i honorowe obywatelstwo Zakopanego (mieszkał tam od 1945). Po 1945 r. objęty zakazem publikacji i poddany szykanom, co jak sam sądził związane było ze sprawą jego przyjęcia do PAL w 1937 roku - na miejsce Wincentego Rzymowskiego, usuniętego w atmosferze skandalu (po oskarżeniach o plagiat), a pełniącego bezpośrednio po wojnie funkcję ministra kultury. 

Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. W mieście tym znajduje się też jego muzeum. Kornel Makuszyński jest patronem wielu szkół.  Od 1994 przyznawana jest Nagroda Literacka im. Kornela Makuszyńskiego.

 

Jego przystępne w odbiorze utwory cieszą się do dzisiaj dużym zainteresowaniem dzieci.

Najbardziej znane to:

• 1933 120 przygód Koziołka Matołka (120, bo jest 120 obrazków, a pod każdym czterowierszowa zwrotka ośmiozgłoskowcem)
• 1933 Druga księga przygód Koziołka Matołka
• 1934 Trzecia księga przygód Koziołka Matołka
• 1934 Czwarta księga przygód Koziołka Matołka
• 1935 Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
• 1936 Fiki-Miki dalsze dzieje, ten kto czyta, ten się śmieje
• 1937 O wawelskim smoku
• 1938 Wanda leży w naszej ziemi
• 1938 Na nic płacze, na nic krzyki, koniec przygód Fiki-Miki
• 1960 Legendy krakowskie (łączne wydanie O wawelskim smoku i Wandzie)
• 1964 Wydanie łączne Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
• 1969 Wydanie łączne Przygody Koziołka Matołka
• 1916 Bardzo dziwne bajki (Bajka o królewnie Marysi, o czarnym łabędziu i o lodowej górze, Szewc Kopytko i kaczor Kwak, O tym jak krawiec Niteczka został królem, Dzielny Janek i jego pies)
• 1925 Bezgrzeszne lata
• 1928 O dwóch takich, co ukradli księżyc - na jej podstawie nakręcono film fabularny i serial animowany
• 1930 Przyjaciel wesołego diabła - na jej podstawie nakręcono dwa filmy
  i serial
• 1932 Panna z mokrą głową - na jej podstawie nakręcono film i serial telewizyjny
• 1937 Awantura o Basię - na jej podstawie nakręcono dwa filmy i serial
• 1937 Szatan z siódmej klasy - na jej podstawie nakręcono dwa filmy
  i serial (lektura obowiązkowa w klasie VI)
• 1957 Szaleństwa panny Ewy (powieść napisana w 1940); na jej podstawie nakręcono film kinowy i serial telewizyjny

Gdy był dojrzałym i znanym twórcą - wybrał dziedzinę twórczości, która stała mu się odtąd najbliższa - dla dzieci młodszych i starszych, które uznały go za „swojego autora". Wszystkie utwory dla dzieci zawierają w sobie wartości o wysokich walorach wychowawczych, które mają pozytywny wpływ na dziecko. Rozumiał potrzeby młodych odbiorców i znał ich psychikę. Podjął udaną próbę poszukania takiej formy wypowiedzi, która ukazałaby świat widziany oczami małego dziecka. W najbardziej naturalny sposób "rozmawiał" z nimi w swoich utworach.

Kornel Makuszyński był postacią niezwykle barwną i ujmującą, powszechnie lubianą, o pogodnym usposobieniu, co odzwierciedla jego twórczość.
 

"Stracony jest każdy dzień bez uśmiechu."

Był pisarzem o indywidualnym stylu. Atutem jego stał się humor. Z dużą swobodą i talentem stosował humor słowny i sytuacyjny, umiał kreować postacie śmieszne i groteskowe. W jego utworach uśmiech i radość życia zawsze odnosi zwycięstwo nad postawą żalu i goryczy. Posługiwał się językiem niezwykle barwnym, bogatym, z dużą swobodą wplatał w teksty żart słowny, anegdoty, dowcipne powiedzonka.

Cechą wyróżniającą, nadającą twórczości Kornela Makuszyńskiego niepowtarzalny, indywidualny ton była umiejętność śmiałego łączenia elementów realistycznych z baśniowymi. Potrafił wiarygodnie uzasadnić reakcje psychologiczne swych bohaterów, a ich losy i skutki działań ułożyć według konwencji baśniowej, gdzie dobro zwycięża zło, szlachetność zostaje nagrodzona, uśmiech „czyni cuda". Postacie są prawdziwe, realne dzięki temu, że pisarz obdarzył je żywym temperamentem i spontanicznymi reakcjami, traktował je jednocześnie z przymrużeniem oka, a zarazem z podziwem dla ich szlachetności i wielkiego serca. Autor w naturalny sposób przekazywał idee moralne i podstawowe wartości etyczne.

Chciał nauczyć małych czytelników dobroci, życzliwości, wrażliwości na sprawy ludzkie, a także czegoś więcej - filozofii życiowej, u której podstaw leży wiara w człowieka.